ELIPSA]

 MUTYZM / fobia społeczna, całkowity, wybiórczy, selektywny

- uporczywe milczenie z dobrze wykształconą mową.

Może być  mutyzm organiczny - uszkodzenie mózgu.

Na temat przyczyn są różne teorie, dlatego nie będziemy ich rozważać.

 

Diagnozę stawia lekarz neurolog, otolaryngolog + logopeda i psycholog

 

OBJAWY:

-  Może być częścią składową autyzmu, czy psychozy, ale  o tym w tym miejscu nie będzie to omawiane.

-  Rzadko spotykany jest też mutyzm całkowity i najczęściej jego przyczyną jest silna trauma przeżyta w bardzo wczesnym dzieciństwie.

-   Mutyzm wybiórczy, czyli rozmawia tylko z wybranymi osobami - przeważnie są to członkowie najbliższej rodziny. Ta odmiana jest dość często rozpoznawana u dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym.

Jest charakterystyczna i dla otoczenia nie znającego problemu trudno zrozumiała, bo dziecko rozmawia swobodnie z mamą, a z panią, czy kolegami już nie.

Najczęściej rozpoznany dopiero jak dziecko znajdzie się w grupie w przedszkolu lub szkole.

-  Komunikacja werbalna z obcymi osobami nigdy nie osiąga poziomu swobodnej dyskusji, dialogu, kłótni, inicjowania rozmowy.

- Najczęściej udaje się wypracować ograniczoną komunikację za pomocą odpowiedzi na pytania prostymi zdaniami, mówionymi cicho i niepewnie.

-  Nieużywanie mowy prowadzi do zubożenia języka pod względem formy i treści.

-  Brak płynności słownej - posługują się często zwrotami, albo tak ujmują treść wypowiedzi, by wyrazić ją w jak najkrótszym zdaniu, a najlepiej w jednym wyrazie..

-  Czasami dzieci te dają obraz opóźnionych w rozwoju umysłowym.

- Poziom inteligencji ogólnej  wyrażony w liczbach, nie jest u nich wartością stałą i zależy przede wszystkim  od czynników zewnętrznych - kto przeprowadza test i w jakich warunkach. Nie bez znaczenia są też czynniki wewnętrzne - charakterystyczna dla dzieci z mutyzmem jest niska motywacja i mobilizacja wewnętrzna.

-  W  sytuacjach społecznych są spięte, onieśmielone, wystraszone, zagubione.

-  W szkole kurczowo trzymają się swojej grupy i nauczyciela, nie nawiązują spontanicznych relacji z uczniami spoza klasy.

-  Długo utrzymuje się wada mowy.

- W testach na inteligencję mogą osiągać zaniżone wyniki, bo nie mają swobody wypowiedzi, a w testach bezsłownych jak nie są pewni na 100%poprawności swojej odpowiedzi, to nie zrobią, by nie wypaść źle. 

W praktyce miałam 3 przypadki dziewczynek w normie, które zostały zdiagnozowane jako umiarkowanie upośledzone i zalecono im tzw "szkołę życia", czyli edukację w zespole edukacyjno terapeutycznym/dawniej klasa życia/ w szkole specjalnej.

-  Wolniej nabywają kompetencje społeczne w zakresie samodzielnego poruszania się po okolicy, czy załatwiania drobnych spraw. Powód - nie zapyta o drogę, jak się zgubi, a najczęściej idzie przed siebie lub stoi i czeka aż ktoś się nim zainteresuje.

Z tego powodu często zaliczani są do grupy dzieci i osób niepełnosprawnych - długo potrzebują wsparcia innych w społecznej egzystencji. 

 

TERAPIA

-  Pobyt w grupie ma najsilniejsze oddziaływanie terapeutyczne, bo mimo swojej nieśmiałości dzieci te mają silną potrzebę bycia z rówieśnikami.

-  Ćwiczenia z logopedą - ćwiczą chętnie, są podporządkowane i robią postępy.

-  Opieka lekarza specjalisty/psychiatry powinna być do okresu dorosłości i dalej, jeżeli zachodzi taka potrzeba.

-  Terapia psychologiczna, ale w odpowiednio dobranej i małej grupie. 

Terapia psychologiczna indywidualna, którą stosuje się najcześciej jest skutecza na początku terapii, jako wprowadzenie do grupowej.

 

Efekty terapii są różne; od bardzo obiecujących do niewielkich postępów i trudno ocenić, od czego to zależy.

Pracowałam z różnymi dziećmi z mutyzmem.   Tak do końca z tego nie wychodzi się nigdy, bo to jest defekt wynikający z niewłaściwego funkcjonowania mózgu.

Z drugiej strony dobrze prowadzona terapia może zdziałać cuda. Zaburzenia dla otoczenia są ledwo widoczne i osoba ta jako dorosła funkcjonuje w miarę dobrze.

Nie wszyscy z mutyzmem są upośledzeni umysłowo, chociaż zdarzasię to dość często. Oczywiście sfera słownych umiejętności jest zdecydowanie niższa i często w tym obszarze rozwój jest o wiele za wolny w stosunku do wieku.

 

W mutyźmie można często spotkać brak zrozumienia dla takiego dziecka, a potem dorosłej osoby. Zdarza się, że rodzice nie do końca rozumieją problem.

Podam kilka przykładów  przebiegu terapii osób z mutyzmem w załączonych plikach.