ADHD
NADAKTYWNOŚĆ PSYCHORUCHOWA Z DEFICYTEM UWAGI / ADHD / HIPERAKTYWNOŚĆ - zespół nadpobudliwości psychoruchowej
W ostatnich latach często diagnozowany - szczególnie u dzieci i młodzieży sprawiających problemy wychowawcze w szkole i rzadziej w domu.
Dlaczego w szkole ? - w nowym środowisku jest dużo bodźców prowokujących do zachowań zakłócających prowadzenie lekcji. Nie ma też możliwości, żeby uczeń z tym zespołem wytrzymał spokojnie i aktywnie poznawczo 45 minut, a to nie jest do zaakceptowania przez nauczycieli uczących.
Dom w wielu przypadkach jest stabilniejszy i mają tam już wypracowane swoje metody i sprawdzone sposoby na opanowanie nadaktywności. Nie wszystkie metody stosowane w domu uda się skutecznie zastosować w szkole - o tym w "terapii"
DIAGNOZA- podobnie jak w przypadku autyzmu opisowa i poparta diagnozą lekarza neurologa lub psychiatry dziecięcego.
Diagnoza uwzgędnia dwa obszary:
I. NADPOBUDLIWOŚĆ PSYCHORUCHOWA:
- niepokój ruchowy, wierci się, kręci, manipuluje rękami, przebiera nogami,
- nie może dłużej usiedzieć w miejscu, w szkole wychodzi z ławki, biega, wspina się, wszędzi go pełno,
- w zabawach wymagających podporządkowania się regułom, czekaniem na swoją kolejkę, zachowania spokoju - nie potrafi się do tego dostosować, dlatego szybko odchodzi od takiej zabawy,
- wielomówność, zwykle jednostronnie, bo nie ma cierpliwości wysłuchać odpowiedzi i podjąć dłuższej konwersacji,
- udzielanie odpowiedzi przed wyschłuchanie do końca pytania,
- nie potrafią spokojnie czekać na coś lub kogoś.
II. ZABURZENIA KONCENTRACJI UWAGI
- nie dba o szczegóły - w pracach domowych dużo drobnych błędów , pomyłek,
- Nie potrafi się dłużej skupić na zadaniu, np w zadaniach matematycznych zwykle popełnia drobne błędy w liczeniu,
- często sprawia wrażenie, że nie słucha tego, co się do niego mówi,
- nie ma cierpliwości, by wysłuchać lub przeczytać dłuższą instrukcję/ polecenie, przez co często nie kończą zadania lub niewłaściwei go rozwiązują,
- ma trudności w organizowaniu sobie pracy,
- gubi rzeczy, przybory szkolne,
- unika zadań wymagających dłuższego wysiłku umysłowego,
- często zapomina o różnych drobiazgach, ale i swoich obowiązkach,
- łatwo rozpraszają go nawet słabe bodźce
Najbardziej charakterystyczne cechy dzieci z zespołem nadbobudliwości psychoruchowej:
- wzmożona ruchliwość,
- nadwrażliwość emocjonalna,
- impulsywność,
- zaburzenia uwagi - stąd zmienność działań i zainteresowań
W diagnozie należy uważać, by wykluczyć rzekomy zespół adhd
- podobne zachowania obserwuje się u dzieci wybitnie zdolnych, przewyższających rówieśników poziomem wiedzy i potrzeb poznawczych, a także szybkością uczenia. Takie dzieci nudzą się na wspólnych zajęciach, stąd ich zachowania/ różne formy wypełnienia czasu mogą sugerować adhd.
- dzieci z padaczką skroniową, zażywające niektóre leki "uspokajające" szczególnie z grupy benzodwuazepin, barbiturany,
- trzecia grupa, to dzieci z różnymi chorobami somatycznymi, w stanach wyczerpania
W diagnozie zwrócę uwagę na jeszcze jedną sprawę.
Rozpoznajemy u dziecka nadpobudliwość psychoruchową lub/i zaburzenia koncentracji uwagi, gdy stwierdzamy występowanie większości wyżej opisanych objawów przez co najmniej pół roku.
Zaznaczam, że zaburzenia koncentracji uwagi nie zawsze współwystępują.
Ujawnia się między 3-5 . ż., ale zdarza się, że typowe dla adhd zachowania pojawiają się później.
PRZYCZYNY
- Najczęściej występuje rodzinnie. Prawdopodobnie uwarunkowany jest genetycznie - ok. 80%.
Mechanizm dziedziczenia nie jest do końca poznany. Częściej spotyka się u chłopców.
- Czynniki pozagenetyczne; wcześniactwo, zatrucie ołowiem, alkoholizm matki, , urazy mózgu - ocenia się na 20-30 % przypadków
- ADHD jest spowodowane nieprawidłowym rozwojem obwodów neuronalnych, odpowiedzialnych za hamowanie i samokontrolę. Wynika z nieprawidłowego działania mózgu, czyli ma organiczne podłoże
- Nie wykazano wpływu metod wychowwczych na powstanie adhd
TERAPIA
- Uporządkowane otoczenie.
- Leczenie farmakologiczne - wielu rodziców je lekceważy, a trafnie dobrane bardzo pomaga.
- Natymiastowa reakcja na zachowanie dziecka, nie odraczamy kary.
- Przypominać mu i podpowiadać jak ma postępować.
- Wielu rodziców i specjalistów liczy na osłabianie objawów adhd wraz z wiekiem i dojrzewaniem układu nerwowego, czyli coraz lepszą kontrolę zachowania.
W większości przypadków tak jest, ale dzięki wypracowanym mechanizmom samokontroli siebie i swoich zachowań.
Pozostaje niepokój wewnętrzny, roztargnienie, różnego rodzaju natręctwa, impulsywność, słowna agresja, i inne, ale bardziej społecznie akceptowane.
- Dużym niebezpieczeństwem dla młodzieży i dorosłych z rozpoznanym adhd są uzależnienia.
Uzależniają się bardzo szybko i trwale.
RÓŻNE CIEKAWOSTKI, OPINIE NAUKOWCÓW I BADACZY PROBLEMU ADHD
2013