Anoreksja i bulimia
ANOREKSJA I BULIMIA
- zaburzenia w odżywianiu się.
W ostatnich latach jest wzrost tego typu zaburzeń.
Dawniej kojarzony głównie z młodymi dziewczętami, ale problem może dotyczyć również chłopców.
Źródłem może być brak akceptacji siebie, ale również jest to reakcja na sytuacje trudne, nierozwiązane konflikty z rodzicami, rówieśnikami, zawody miłosne, itp
ANOREKSJA NERVOSA
- inaczej jadłowstręt psychiczny
- początki zwykle między 14, a 18 rokiem życia.
OBJAWY:
- najczęściej wynika z chęci zamiany swojego wyglądu, czyli zaczyna się odchudzanie,
- systematycznie sprawdza wagę, liczy kalorie i nawet listek sałaty jest daniem bardzo kalorycznym, po którym stosuje morderczy wysiłek, by stracić te kalorie z sałaty, tak naprawdę kilka kalorii, ale nie w głowie anorektyka,
- mimo zauważalnego przez innych spadku wagi, nie ptrafi przestać nie jeść, nadal kontrolować kalorie i wagę - to jest kluczowy objaw anoreksji,
- na uwagi otoczenia - uspokaja, że ma wszystko pod kontrolą i kiedy osiągnie cel, to przestanie się "odchudzać" i wszystko wróci do normy, ale tak nie jest, bo anoreksja, to właśnie utrata kontroli nad sobą,
- różnica między anoreksją, a zdrowym odchudzaniem jest taka, że odchudzający po osiągnięciu celu wracają do normalego odżywiania i niestety bardzo często i też do poprzedniej wagi.
Natomiast anorektycy brną w to bez końca.
Osoby o skłonnościach do anoreksji mają specyficzny profil psychologiczny:
- najczęściej wywodzą się z rodzin zamkniętych w stosunku do otoczenia, gdzie wszystko jest poukładane, uporządkowane, schematyczne,
- podobnie jak w rodzienie starają sie mieć wszysko uporządkowane, są dokładne, systematyczne, w szkole zawsze przygotowane, itp,
- dziewczyny z anoreksją spostrzegają siebia jako osoby otyłe, stąd to ciągłe odchudzanie,
BULIMIA NERVOSA
- jest w cieniu anoreksji, ale jest równie uciążliwa i ma charakter nawracający.
- występuje częściej niż anoreksja
OBJAWY:
- napady objadania się, najcześciej potajemnie przed otoczeniem, np kiedy wszyscy śpią - opróżnia lodówkę,
- jednorazowo potrafi zjeść nawet do kilka tysięcy kalorii
- zwykle po takim obżarstwie prowokowane są wymioty lub stosowane tabletki przeczyszczające, by nie doprowadzić do otyłości, ale to nie jest reguła, bo może zastosować głodówkę,
- jest bardzo uciążliwa, bo konsekwenvcje jej są przede wszystkim zdrowotne, również estetyczne, kiedy pojawi się otyłość,
- w rozpoznaniu bulimii należy wykluczyć uszkodzenia mózgu/ośrodków sytości,
- ważny jest też czas trwania "wilczego głodu" - są to dłużej trwające ciągi liczone w tygodniach, a nawet miesiącach
Ostrzeżeniem powinny być przykre konsekwencje zbyt częstych / prowokowanych wymiotów.
Kwas żołądkowy jest szkodliwy dla szkliwa zębów, a także błon śluzowych jamy ustnej i przełyku.
Może w konsekwencji prowadzić do różnych uszkodzeń, a w długotrwałym oddziaływaniu na nie, do owrzodzeń, aż do powstania nawotworu włącznie.
Należy pamiętać, że naturalne wymioty zdarzają niezwykle rzadko i jest to dla większości bardzo nieprzyjemne uczucie, którego każdy odruchowo unika. Dlatego prowokowanie takiego stanu musi być ogromną determinacją osoby, która decyduje się na to.
Wymioty najczęściej prowokowane są palcami. Mając na uwadze delikatne, a tym samym łatwe do uszkodzenia wewnętrzne nabłonki, staje się nieodpowiedzialne stosowanie częstych, mechanicznie prowokowanych wymiotów.
Jako druga metoda łagodząca skutki objadania się jest stosowanie tabletek przeczyszczających.
Podobnie jak wymioty stosowane od czasu do czasu, nie powinny być szkodliwe, ale systematyczne wpływają negatywnie na żołądek wątrobę i trzustkę - pośrednio na cały układ pokarmowy.
I tak tworzy się błędne koło - nie można przestać jeść, prowokowanie wymiotów, czy przeczyszczających tabletek jest ryzykowne dla zdrowia, ale nie stosowanie tego i doprowadzenie do otyłości jest jeszcze bardziej niebezpieczne.
Najzdrowsza jest psychoterapia i to ona powinna być zastosowana.
TERAPIA anoreksji i bulimii
- długotrwała, ale w wielu przypadkach skuteczna,
- nie ma trwałego wyjścia z anoreksji, czy bulimii,
- terapia powinna być prowadzona przez zespoły terapeutyczne; lekarz + psycholog/psychoterapeuta + ewentualnie dietetyk jako konsultant
- w terapii anoreksji i bulimii, podobnie jak w uzależnieniach, bardzo ważna jest zgoda na terapię osoby, wobec, której ma być ona prowadzona,
- tu może być problem, bo to rodzice szukają pomocy dla swojego dziecka i to oni martwią się i nie mogą do niego dotrzeć swoimi argumentami, doświadczając porażki wychowawczej, a dziecko nie widzi u siebie żadnego problemu,
- przekonanie młodej osoby do podjęcia terapii jest warunkiem jej powodzenia, bo można wówczas liczyć na otworzenie się przed terapeutą, współpracę i wkładanie w cały proces terapii własnego wysiłku w kierunku pozytywnych zmian,
- w przypadku bulimii ważna jest konsultacja lekarza gastrologa.
- Mimo, iż zdrowotne skutki są bardzo niebezpieczne i otoczenie stara się wspierać osobę, próbuje przekonywać, ostrzega przed skutkami itp., to należy pamiętać, że podłoże bulimii i anoreksji jest psychiczne i ten aspekt w terapii jest bardzo ważny.
Osoby z zaburzeniami odżywiania mają poczucie winy, złości na siebie, bezradności, często popadają w stany obniżonego nastroju, smutku, beznadziei. Ponadto ich zachowanie są bardzo irytujące dla otoczenia, co wynika z braku zrozumienia mechanizmów dziaąłnia tych zaburzeń.
W skrajnych przypadkach anoreksja może być zagrożeniem dla życia.
W takich sytuacjach konieczne jest leczenie szpitalne.
