Młodszy wiek szkolny


ROZPOCZĘCIE NAUKI SZKOLNEJ

 - trwa do około 11-12 roku życia

 

SZKOŁA  jest potężnym czynnikiem rozwoju i wychowawczym.  

 

Powszechność "zerówek"pozwala na, w miarę dobre przygotowanie dzieci do podjęcia nauki w szkole i dzięki nim szanse powodzenia dzieci mają mniej więcej takie same. Nie oznacza to, że wszyscy będą uczyć się bardzo dobrze. Na wyniki w nauce składa się wiele czynników i wiele z nich jest niezależnych od dziecka.

 

 

 

ROZWÓJ  FIZYCZNY -  organizm nadal wzrasta, rozrasta się i dojrzewa.

Szczegóły sprawdź w tabelach

 

 

NAUKA - nie zabawa, a nauka w tym okresie jest głównym obowiązkiem i pracą dziecka.

Pośrednio jest ona motorem napędowym ogólnego rozwoju - wszystkich sfer z wyjątkiwm fizycznego.

Prawidłowo rozwijające się dziecko i dobrze przygotowane do podjęcia nauki nie powinno mieć problemów z przyswajaniem nowej wiedzy i osiąganiem sukcesów w edukacji.

Nauka powinna dziecku sprawiać przyjemność.

 

Zwrócę uwagę na trzy grupy uczniów,  którzy nie mają właściwej postawy wobec nauki i obowiązku szkolnego:

1. Najtrudniejszą grupą są uczniowie, którzy z różnych powodów od początku nie są zainteresowani nauką. Szkoła i nauka jest dla nich przykrym obowiązkiem. To oni najczęściej sprawiają problemy wychowawcze i szukają dla siebie takiego samego jak oni towarzystwa. Jeżeli znajdą takie w klasie, to najczęściej przeszkadzają w prowadzeniu lekcji i są uciążliwi dla reszty klasy, a przede wszystkim dla prowadzących lekcję nauczycieli.

Grupa choć bardzo uciążliwa nie jest liczna.

Nie jest też tak, że dziecko zawsze od początku jest tak nastawione do szkoły. Taka postawa może pojawić się na każdym etapie edukacji. 

2.  Grupa uczniów, którzy z zapałem zaczynają edukację, mają wiele chęci i początkowo bardzo ambitni i nagle, coś się dzieje, że nie starcza im sił i wystarczająco dużo silnej woli i wytrwałości. Nagle lub stopniowo obniżają loty i swoje aspiracje. 

Mogą to być błędy wychowawcze zarówno w domu, jak i w szkole, a może zbyt słaba psychika, że nie wytrzymują tempa i rywalizacji.

3.  Grupa uczniów, którzy szkołę traktują instrumentalnie - dla  zgłębienia ich wąskich zainteresowań, czy fragmetarycznej wiedzy - np ktoś interesuje się historią, geografią czy innymi dziedzinami wiedzy.

Z tych przedmiotów osiąga bardzo dobre wyniki, a innych naukę zaniedbuje.

 

 

ROZWÓJ  UMYSŁOWY

- okres  kształtowania się i doskonalenia operacji konkretnych

Należy pamiętać, że rozwój to proces powolnych zmian i trudno dokładnie określić, kiedy dziecko jeszcze wspomaga się wyobrażeniami , a kiedy już jest na wyższym poziomie. 

Wymienię kilka cech myślenia, które są nowe w tym okresie:

-   Odwracalność operacji myślowych - potrafi ująć problem z różnych punktów widzenia.

-  Operuje coraz bardziej złożonymi pojęciami.

-  Operacje porównywania, uogólniania, abstrahowania, analizy i syntezy są coraz bardziej zgodne z zasadami logiki. 

 

Pamięć. uwaga, wrażenia i spostrzeżenia wzrokowe oraz słuchowe, podlegają dalszemu rozwojowi i doskonalą się we wszystkich aspektach - zobacz szczegóły w okres przedszkolny - rozwój umysłowy.

 

 

Jak widzimy myślenie człowieka jest niezwykle złożonym procesem, a jeszcze dodać do tego złożoność procesu zmian, jakie zachodzą  w trakcie dojrzewania, to trudno to ogarnąć nawet fachowcowi, a co dopiero rodzicom. Dlatego staram się nie zgłębiać /uszczegóławiać procesów, żeby wyjaśnienia były bardziej przejrzyste i zrozumiałe dla osób, które nie zajmują się tym na co dzień.

Jeżeli kogoś interesuje konkretny szczegół, czy problem - proszę o zapytanie na stronieKONTAKT lub e-pocztę.

 

 UCZENIE SIĘ  -  podstawowa aktywność dziecka w wieku szkolnym i niezwykle złożona.

Na  końcowy wynik uczenia się składa się wiele różnych czynników, niekiedy zupełnie od siebie niezależnych:

1.   PAMIĘĆ - jest podstawą w przyswajaniu nowych treści. 

Odgrywa też dużą rolę w rozwoju ineteligencji człowieka.

2.   MOTYWACJA - w połączeniu z pamięcią służą efektywnemu i trwałemu uczeniu się.

3.   INTELIGENCJA - to jest główna baza/fundament.

Potencjał intelektualny decyduje  o szybkości, efektywności i trwałości uczenia się

4.   POZIOM  DOJRZAŁOŚCI  ANALIZATORÓW  SŁUCHOWEGO  I  WZROKOWEGO - odgrywa ważną rolę w początkowym etapie uczenia się. Dotyczy opanowania podstawowych umiejętności szkolnych czytania, pisania i liczenia.  

5.   ŚRODOWISKO  WYCHOWAWCZE - jest ważne w stawianiu wymagań, dyscyplinowaniu, kształtowaniu nawyków, mobilizowaniu i wspieraniu w sytuacjach dla dziecka trudniejszych

6.   MOWA - nie jest to wiodący czynnik  wspomagający naukę, ale jest ona ważna  przy słownym formułowaniu  myśli.  Wypowiedzi są bardzo ważne. Bogactwo słownictwa, płynność wypowiedzi ułatwia wykazywanie się swoją wiedzą. "Wygadani" uczniowie mają łatwiej i robią dobre wrażenie

7.   WPŁYW  ŚRODOWISKA  SZKOLNEGO - podobnie jak mowa, nie jest wiodący, jednak środowisko szkolne, poziom nauczania, metody nauczyciela  przekazującego wiedzę nie są bez znaczenia.

 

 

 

 

ROZWÓJ   PSYCHOEMOCJONALNY   I   SPOŁECZNY.

 

Podobnie jak intelekt, ta sfera również podlega wielkim przeobrażeniom.

EMOCJE - są coraz bardziej podporządkowywane intelektowi/rozumowi. Ich wyrażanie nie jest już tak burzliwe. To nie oznacza, że dzieci w tym wieku nie przeżywają intensywnie radości, szczęścia, smutku, gniewu, czy złości. Potrafią  jednak w pewnych sytuacjach pohamować się z gwałtownym wyrażaniem ich, a tym samamym zapanować nad nimi. Jest to widoczne szczególnie w obecności dorosłych, obcych ludzi, czy grupy rówieśniczej.

Charakterystyczna jest też ich coraz większa  trwałość - zdolnośc do przeżywania dłużej trwających stanów emocjonalnych, nastrojów uczuciowych, które powstają pod wpływem  sytuacji, czy zdarzeń.

Stany emocjonalne pozytywne - powstają w sytuacjach służących zaspakajaniu potrzeb dziecka.

Stany emocjonalne negatywne - powstają w sytuacjach, w których zaspokojanie potrzeb dziecka  jest  blokowane

Rozwijają się uczucia wyższe.

Życie psychiczne dzieci w tym wieku bogaci się, rozwija i pogłębia.

 

Porada - nadmiar emocji w tym wieku i skłonność do ich kumulowanie do wewnątrz nie jest korzystne.

Dlatego ważne są różnego typu zajęcia pozwalające dziecku rozładować  to nieprzyjemne dla niego napięcie i przy okazji skanalizować emocje -  szczególnie te negatywne.

Bardzo dobrą formą jest aktywnośc ruchowa - gry i zabawy ruchowe poprawiają nastrój i samopoczucie dzieciom. Wpływają też korzystnie na sprawność fizyczną dziecka.

 

 

ROZWÓJ  SPOŁECZNY  i emocjonalny są ze sobą powiązane i wzajemnie od siebie zależne.

-  w tej sferze zachodzi wiele zmian polegających na kształtowaniu się u dziecka zdolności do konstruktywnego uczestnictwa w działalności społecznej, by docelowo być zdolnym do pełnienie różnych ról społecznych.

Można wymienić trzy zasadnicze czynniki kształtujące rozwój społeczny.

I.   Środowisko rodzinne - bardzo ważne są wzajemne relacje, atmosfera, postawy, przekonania, rytm życia w rodzinie. To  tu pierwotnie kształtowane są postawy społeczne i moralne.

Dom powinien być dla dziecka miejscem, gdzie czuje się bezpiecznie i ma oparcie uczuciowe - inaczej tu powinno czuć się bezpiecznie i kochane.

II.  Szkoła - uczy współpracy, współdziałania, dostarcza różnorodnych doświadczeń społecznych.

Ważne są zamierzone oddziaływania wychowawcze nauczycieli na terenie szkoły i w klasie.

Tu poznaje kulturę kraju i jego historię.

III. Rówieśnicy - w tym wieku nie mają jeszce wiodącego wpływu na rozwój społeczny dziecka, ale rola grupy systematycznie wzrasta. Docelowo, to ta grupa będzie najważniejsza.

 

OSOBOWOŚĆ -jest bardzo złożoną strukturą, a na  jej rozwój wpływ ma wiele czynników od wewnątrz i z zewnątrz.

Ważnym składnikiem osobowości jest typ układu nerwowego - TEMPERAMENT, czyli dominujące cechy, które niekoniecznie muszą być skrajnie nasilone. Natomiast ważną cechą temperamentu jest jego względna stałość.

Temperament jest wrodzoną cechą i ogólnie ujmując wyznacza poziom energi życiowej.

Nie należy jednak niektórych objawów powolności, czy żywiołowości wynikającej z temperamentu mylić z zaburzeniami i szukać pomocy u specjalistów. Są to cechy wrodzone i w miarę trwałe, co nie oznacza, że nie podlegają przmianom w trakcie rozwoju.